Impresje Norymberskie

z12885064qjarmark-bozonarodzeniowy-w-norymberdze-fot-shutNorymberga – miasto cesarzy, artystów i wynalazców

Co mają wspólnego chusteczki higieniczne i zegarki kieszonkowe z cukierkami na kaszel i formatem mp3? Otóż wszystkie te tak popularne dziś przedmioty pochodzą właśnie z Norymbergi – miasta cesarzy, artystów i wynalazców słynącego w świecie również z zabawek, pysznych pierników i procesów norymberskich. Norymberga o każdej porze roku przyciąga rzesze turystów, najwięcej ich jednak przybywa tu w okresie Adwentu. Każdy, kto choć raz przechadzał się po norymberskim Bożonarodzeniowym Jarmarku (Christkindlesmarkt), zachowa w pamięci jego baśniową atmosferę wypełnioną zapachem pieczonych jabłek, grzanego wina i oczywiście słynnych norymberskich pierników.

 

Niemiecka siostra Krakowa

krk

Drugą, co do wielkości po Monachium metropolię Bawarii, choć Norymberczycy zawsze z dumą podkreślają, że ich miasto to przede wszystkim stolica Frankonii, nazywa się czasami „ niemiecką siostrą Krakowa” ze względu na szczególne więzi łączące od stuleci te dwa miasta. Przedsiębiorczy kupcy norymberscy już w XIV w. uzyskali od króla Kazimierza Wielkiego specjalne przywileje handlowe, a w XV. to właśnie z Norymbergi przybywa do Krakowa Wit Stwosz, aby na zlecenie krakowskich mieszczan stworzyć wspaniały Ołtarz Mariacki, za który zresztą otrzymał oszałamiające honorarium – równowartość całorocznego budżetu miasta. Dziś spoczywa wraz z najwybitniejszym artystą Norymbergi, słynnym Albrechtem Dürerem na cmentarzu Św. Jana (Johannisfriedhof), jego dzieła zaś można podziwiać między innymi w najstarszej świątyni Norymbergi, a jest nią wzniesiony w XIII. wieku i ozdobiony gotyckim portalem ze wspaniałą sceną Sądu Ostatecznego Kościół pod wezwaniem Św. Sebalda, który jest patronem miasta.

Cesarski Zegar i Złoty Pierścień

zegar

Przy Rynku Głównym znajduje się jedna z najbardziej znanych budowli Norymbergi- gotycki Kościół Najświętszej Marii Panny (Frauenkirche) z witrażami cesarskimi i pełnym ekspresji ołtarzem Tuchera (Tucheraltar). Każdego dnia w południe na zegarze nad głównym portalem pojawia się pochód figurek elektorów składających hołd cesarzowi Karolowi IV. Przechadzając się po rynku zatrzymajmy się na chwilę przy Pięknej Fontannie ( Schöner Brunnen). Jeden z pierścieni w kracie otaczającej studnię jest ruchomy, a trzykrotne przekręcenie go w lewo przynosi podobno szczęście.

Mistrz Twardowski- czarnoksiężnik z Norymbergi

W Norymberdze przyszedł na świat w r.1515 roku najsłynniejszy polski czarodziej- mistrz Twardowski. Naprawdę nazywał się  Laurentius Dhur , studiował w Wittenberdze i podobno był uczniem legendarnego  mistrza alchemii samego Dr.Fausta.  Lacinskie  “durus” można tłumaczyć na polski jako „Twardy” albo właśnie „Twardowski”. W drugiej połowie XVI wieku Dhur- Twardowski przybył do Krakowa i został nadwornym magiem i astrologiem króla Zygmunta  Augusta.

07

Pani Twardowska Adam Mickiewicz

Jedzą, piją, lulki palą,
Tańce, hulanka, swawola;
Ledwie karczmy nie rozwalą,
Cha cha, chi chi, hejza, hola!
Twardowski siadł w końcu stoła.
Podparł się w boki jak basza;
„Hulaj dusza! hulaj!” – woła,
Śmieszy, tumani, przestrasza.

 

Polski Orzeł w niemieckim kościele

06Już od ponad 500 lat w Kościele Św. Sebalda w Norymberdze podziwiać można królewskie godło Polski – Orła w Koronie. Stanowi on element witrażu w tzw. Oknie Margrabiów z r. 1515. . Jak się tam znalazł? Otóż  w r. 1479 córka polskiego króla Kazimierza Jagiellończyka księżniczka Zofia wychodzi we Frankfurcie nad Odra za mąż za margrabiego Fryderyka von Brandenburg- Ansbach i burgrabiego na Zamku Norymberskim. Postać Księżniczki Zofii z różańcem w dłoni została uwieczniona w witrażu obok Polskiego Orła.

 

 

 

Norymberga – skarbnica cesarskiego imperium

  • norymberga-skarbnica-cesarskiego-imperiumCo mają wspólnego chusteczki higieniczne i zegarki kieszonkowe z cukierkami na kaszel i formatem mp3?  Otóż wszystkie te tak popularne dziś przedmioty pochodzą właśnie z Norymbergi – miasta cesarzy, artystów i wynalazców słynącego w świecie również z zabawek, pysznych pierników i procesów norymberskich.
  • Pierwszą wzmiankę o” nuorenberc” (skalista góra) znajdziemy w dokumencie cesarza Henryka III z r. 1050 ( Sigena).
  • W Norymberdze  w r. 1492 powstaje pierwszy na świecie globus, a w r. 1543 ukazuje się pierwsze wydanie dzieła Mikołaja Kopernika „ O Obrotach sfer niebieskich”.
  • Stolicę Frankonii  nazywa się czasami „ niemiecką siostrą Krakowa” . Kupcy norymberscy już w XIV w. uzyskują od króla Kazimierza Wielkiego specjalne przywileje handlowe, a w XV. wieku  to właśnie z Norymbergi przybywa do Krakowa Wit Stwosz, aby stworzyć słynny  Ołtarz Mariacki. Po powrocie do Norymbergi w wieku 70 lat artysta rzeźbi dla gotyckiego Kościoła Św. Wawrzyńca (Lorenzkirche)  swe wspaniałe arcydzieło „ Pozdrowienie Anielskie” ( „ Engelsgruß”).
  • Od roku 1423 aż po 1796 w mieście przechowywane są klejnoty koronacyjne królów i cesarzy. Na osobiste polecenie Hitlera wracają one z Wiednia do Norymbergi w 1938 r. w najbardziej ponurym dla miasta okresie jego historii, o którym przypomina muzeum upamiętniające procesy norymberskie („Memorium Nürnberger Prozesse“).
  • W Norymberdze w r. 1515 przychodzi na świat najsłynniejszy polski mag i astrolog – Pan Twardowski , czyli Wawrzyniec Durrus.
  • Norymberga  konkurowała z Toruniem w ubieganiu się o piernikowe pierwszeństwo w Europie. W ramach ugody z 1556 roku Toruń uzyskuje prawo wypieku pierników „norymberskich”, a Norymberga – prawo wypieku pierników  „toruńskich”.
  • Najsłynniejszym  Norymberczykiem jest renesansowy artysta Albrecht Dürer.img02